-
trefić8.06.20118.06.2011Witam,
czy wyrażenie trefić warkocz jest poprawne? Niemal wszystkie źródła, do których udało mi się dociec, mówią o trefieniu jako o 'karbowaniu, lokowaniu'. Można więc trefić loki, perukę – ale czy warkocz?
Pytanie zrodziło się przy okazji lektury Laury i Filona autorstwa F. Karpińskiego, gdzie już w niemal pierwszych słowach (http://literat.ug.edu.pl/krpnski/002.htm) napotkamy: „Nie będę sobie warkocz trefiła,/ Tylko włos zwiążę splątany”.
Z poważaniem,
M. -
W znaczeniu ‘roślina’ i ‘sztuczna ozdoba choinkowa‘ – gwiazda betlejemska21.02.201721.02.2017Szanowny Panie Doktorze,
jeśli chodzi jeszcze o Gwiazdę Betlejemską, to tekst dyktanda mówi o wystroju wnętrza. Trudno więc, moim zdaniem, bronić taką pisownię (a może: takiej pisowni? rekcja tego czasownika sprawia mi kłopot), powołując się na obiekt astronomiczny. Ja sobie wyobrażam albo roślinę o tej nazwie, pisaną małymi literami, albo ozdobę choinkową. Pisownię pierwszej sankcjonuje WSO, drugiej nie, ale tutaj też spodziewałbym się małych liter.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Dotąd
19.10.202019.10.2020Szanowna Redakcjo
Zastanawiam się, czy użycie zaimka dotąd w zdaniu określającym ramy czasowe (np. Jak dotąd wszystko układało się po jego myśli) jest zasadne. Logika podpowiada, że dotąd odnosi się do miejsca, nie do czasu. A przecież w literaturze i w mowie potocznej dotąd jest stosowane jako zamiennik dotychczas czy do tej pory...
Z poważaniem
Maciej Robert
-
dwie wiosny7.03.20157.03.2015Jak poprawnie zapisać ARABSKĄ WIOSNĘ: arabska wiosna jak aksamitna rewolucja czy Arabska Wiosna jak Wiosna Ludów?
Dziękuję i pozdrawiam! -
lancknecht
21.11.202321.11.2023Dzień dobry, niestety, w przypadku hasła lancknecht (https://sjp.pwn.pl/sjp/lancknecht;2565581.html) zaistniał błąd. Nazwa wywodzi się od „landu”, a nie od „lancy” (będącej, nawiasem mówiąc, bronią kawalerii). Stąd też poprawny, akceptowany na całym świecie termin do „landsknecht”. W Polsce błąd popełnił Marek Plewczyński w książce „Daj nam Boże sto lat wojny”, przez co rozpropagował niepoprawną wersję. Pozdrawiam, Michał Faszcza (Uniwersytet Śląski)
-
łóda jak wóda27.06.201327.06.2013Witam,
czy poprawną jest forma łóda utworzona od wyrazu łódka, jako coś wielgachnego, wielka łódka, przeciwieństwo łódeczki, małej, filigranowej? Jest przecież podobnie brzmiąca wóda (nie ma wątpliwości co do jej poprawności) od wódka i na drugim końcu wódeczka. Mój mąż odmówił grania ze mną w scrabble 20 lat temu, ponieważ twierdził, i niestety twierdzi do dziś, że nie istnieje wyraz łóda, a ja „wymyślam”.
Pozdrawiam
Izabela Adamczyk
-
pilot22.07.200222.07.2002Dlaczego pilot (urządzenie) ma niejednoznaczną odmianę w bierniku i dopełniaczu liczby pojedynczej? (Słownik ortograficzny PWN i Słownik poprawnej polszczyzny PWN podają, że: „B.=M. a. D”. Od czego to zależy? Kiedy B.=M., a kiedy B.=D.?).
M. pilot
D. pilota
B. pilot/pilota -
Wszystko 23.11.201823.11.2018Na stronie internetowej jednej ze szkół pojawił się okolicznościowy plakat z okazji odzyskania przez Polskę niepodległości. Na plakacie znajduje się zdanie:
Po stu latach wszytsko układa się w jedną całość. Czy taki zapis jest poprawny? Sama stosuję zapis wszystko, spotkałam się również ze stosowanym w staropolszczyźnie wszytko. Czy wszytsko to błąd literowy przestawienia liter, czy może jakiś regionalizm.
Dziękuję za wyjaśnienie wątpliwości.
-
Ale z ciebie Romeo!12.10.201212.10.2012Polscy Bonnie i Clyde? Właściwa wydaje mi się pisownia od wielkiej litery, tak samo jak: typowe Ferrari 'model' i polskie Ferrari 'model' (lecz: dwa ferrari 'egzemplarze', podstarzały romeo 'lowelas'). Ale czy napiszemy: „Prawdziwi z nich Bonnie i Clyde”, czy: „Prawdziwi z nich bonnie i clyde”? Niby to znaczenie jednostkowe, ale to tak, jakby napisać: „Są jak Bonnie i Clyde”. Tak samo napisałbym: „Ale z ciebie Romeo!” ale: „Następny romeo się przyplątał”, „Jakiś kubica omal mnie nie przejechał”.
-
Co płazom uchodzi płazem?11.10.201111.10.2011Dzień dobry!
Chciałem zapytać o płaza. Jak to się stało, że wyrażenia typu ujść płazem i płazować dały początek nazwie gromady zwierząt?